Καλή φωνή για μένα είναι αυτή που μπορεί και ερμηνεύει εκάστοτε το λόγο, τον στίχο ή την ποίηση, με όλη την αλήθεια που μπορεί να έχει ο καλλιτέχνης.

λέει στην Εύη Κουκά ο Πασχάλης Τόνιος

Ο Πασχάλης Τόνιος ασχολήθηκε από μικρή ηλικία με τη μουσική, την οποία σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο και έμελε να αποτελέσει την επιλογή της ζωής του.
Έχει ερμηνεύσει και έχει συνεργαστεί με πολλούς από τους σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες (συνθέτες, ποιητές, ερμηνευτές) όπως:
• Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Μαρκόπουλο, Σαββόπουλο, Καλδάρα, Άκη Πάνου, Πλέσσα, Σπανό, Χατζηνάσιο, Ζαμπέτα, Νικολόπουλο, Δ. Λάγιο ,Ν. Τάτση κ .α.
• Σεφέρη, Παλαμά, Ρίτσο, Γκάτσο, Παπαδόπουλο, Μπουρμπούλη, Κατσούλη, Μπιζάνη, Αλιβιζάτο, Τσατσόπουλο κ.α.
• Μπιθικώτση ,Φαραντούρη ,Μπέλλου, Κόκοτα, Καλογιάννη, Μητσιά, Γαλάνη, Πρωτοψάλτη, Αρλέτα,  Αηδονίδη ,Βιτάλη κα.

Σταθμό στη συνθετική του πορεία αποτέλεσε το εμπνευσμένο από τη διαχρονική ελληνική παράδοση έργο «Στο φως της Ακρόπολης» που αποτελείται από τα επιμέρους έργα «Χώρα του Ήλιου» και «Ωδή στην Καλλιπάτειρα» σε ποίηση Λορέντζου Μαβίλη, Σαράντη Αλιβιζάτου. (Πηγή: tonios.gr)
Πριν λίγες μέρες βρεθήκαμε σε ένα καφέ στην Νέα Σμύρνη και μιλήσαμε για την παράσταση που έπεται στο Ρυθμό Stage, το δίσκο που κυκλοφόρησε με τον Μίκη Θεοδωράκη, γενικότερα για τη μουσική και όχι μόνο. Μεταξύ άλλων μας είπε: «Καλή φωνή για μένα είναι αυτή που μπορεί και ερμηνεύει εκάστοτε το λόγο, τον στίχο ή την ποίηση, με όλη την αλήθεια που μπορεί να έχει ο καλλιτέχνης.»

Φωτογραφία: tonios.gr

Ασχολείστε με τη μουσική από μικρός, οι σπουδές σας είναι πάνω σε αυτή καθώς επίσης ασχοληθήκατε με αυτό το αντικείμενο. Τι είναι η μουσική λοιπόν για εσάς;

Π.Τ. : Η ζωή μου θα ήταν πολύ περιορισμένη και γκρίζα, αν δεν υπήρχε η μουσική. Δε θα μπορούσα να εκφραστώ και νιώθω ότι είμαι τυχερός που ακολούθησα το χώρο της μουσικής. Μου δίνεται η δυνατότητα, καθώς είμαι και σαν φύση έτσι, να έχω ένα λόγο στην κοινωνία μέσα από αυτή την τέχνη.

Μουσικός, ερμηνευτής και συνθέτης. Σας παρότρυνε ο Μάνος Χατζιδάκις να ασχοληθείτε με την σύνθεση. Πείτε μας γι αυτή τη γνωριμία και συνεργασία;

Π.Τ. : Το 1985 είχα συναντήσει τυχαία τον Μάνο Χατζιδάκι που ήταν με τον Νίκο Γκάτσο στον Μαγεμένο αυλό. Άδραξα λοιπόν την ευκαιρία και πήγα και τον γνώρισα. Ζήτησα αν μπορεί να αφιερώσει πέντε λεπτά από τη ζωή του να δει τα πρώτα μουσικά θέματα, που τότε είχα ξεκινήσει να γράφω. Είπε: « Βεβαίως νεαρέ μου». Ήταν πολύ ευγενής. Μου μίλησε καταπληκτικά και θεωρώ ότι τότε ήταν για μένα μία ένεση πολύ δυνατή για την ψυχολογία μου. Μου είπε επίσης, με τον χαρακτηριστικό τρόπο, που μιλάει : «Άκου νεαρέ μου, εκτός από την ωραιότατη φωνή σου έχεις ένα ελληνικότατο χρώμα και έχεις υποχρέωση να συνεχίσεις». Θέλω να τον ευχαριστήσω για ακόμα μια φορά γι αυτή την ακρόαση και γι αυτή την κουβέντα.

Έχετε συνεργαστεί και με άλλους σημαντικούς και καταξιωμένους καλλιτέχνες. Η λίστα είναι μεγάλη. Πως νιώθατε κάθε φορά που συνέβαινε μία τέτοια «μεγάλη» συνεργασία;

Π.Τ. : Ποιος δεν έχει ερμηνεύσει έργα του Μάνου Χατζιδάκι σε αυτή την εποχή; Μερικοί άνθρωποι είναι τόσο διαχρονικοί, που πιστεύω ότι ακόμα κι όταν φύγουμε εμείς, θα εξακολουθήσουν να απασχολούν και να εμπνέουν τους νεότερους. Έτσι λοιπόν είναι  με τον Μάνο Χατζιδάκι και  τον Μίκη Θεοδωράκη, που με τον τελευταίο συνεργαζόμαστε τώρα και κυκλοφορήσαμε πριν πέντε μέρες μια δουλειά, «τα λαϊκότροπα». Είχα τη χαρά να το γνωρίσω μέσω του Γρηγόρη Μπιθικώτση, όταν ήταν διευθυντής στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ . Θεωρώ ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πατέρες μας στη μουσική στη σύγχρονη Ελλάδα και διαμόρφωσαν ένα άλλο πνεύμα. Νομίζω ότι η κατάθεσή τους διεύρυνε τον χώρο μας πανελλαδικά και εκτός. Είναι μεγάλες προσωπικότητες και θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που έχω συνεργαστεί και βαπτιστεί από αυτούς τους ανθρώπους. Βεβαίως υπάρχουν και πολλοί άλλοι μεγάλοι δημιουργοί. Είμαι από δεκαπέντε χρονών στο χώρο και υπάρχουν πάρα πολλοί συνθέτες και ερμηνευτές που έχω συνεργαστεί. Είναι πολύ μεγάλη η δράση. 

Είπατε για τον δίσκο, που κυκλοφορήσατε με τον Μίκη Θεοδωράκη. Τι να περιμένουμε να ακούσουμε;

Π.Τ. : Είναι επανεκτελέσεις του Μίκη Θεοδωράκη. Είναι τα λαϊκά του κομμάτια. Ελπίζω ότι έχω προσεγγίσει τον Γρήγορη Μπιθικώτση και τον Στέλιο Καζαντζίδη, που τα είχαν ερμηνεύσει πρώτα.

Με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση γνωριζόσασταν κιόλας, επιπλέον είχατε συνεργαστεί. Ισχύει το ίδιο και για τον Στέλιο Καζαντζίδη;

Είχα τη χαρά να τους γνωρίσω και τους δύο. Με τον Γρηγόρη είχαμε συνεργαστεί πολλά χρόνια, κάναμε συναυλίες, είχαμε γίνει και φίλοι. Θεωρώ ότι κι εκεί ήμουν τυχερός. Πήρα πολλά πράγματα μέσα από τις συνεργασίες. Με τον Στέλιο Καζαντζίδη δεν είχα συνεργαστεί, αλλά είχαμε γνωριστεί. Είχα γράψει τραγούδια για εκείνον. Ακούγοντάς τα στον Άγιο Κωνσταντίνο μου είπε ότι άμα ήθελε ο θεός, να τα λέγαμε και μαζί. Μετά από έξι μήνες βγήκε η ασθένεια του στον αέρα. Αυτή η δουλειά, που είναι σε στίχους της Σώτια Τσώτου και του Σαραντή Αλιβιζάτου, έχει μείνει στα συρτάρια.  Ευελπιστώ κάποια στιγμή  να βγει. Το νιώθω και σαν χρέος. Μπορεί οι εποχές να έχουν αλλάξει αλλά αυτά είναι διαχρονικά πράγματα και πιστεύω ότι πάντα έχουν μια θέση στον χώρο της μουσικής.   

Υπάρχει μια συνεργασία, μια δουλειά, που ονειρεύεστε να γίνει αλλά δεν έχει συμβεί ακόμα;

Π.Τ. : Είναι μια δουλειά, που θα γίνει σύντομα. Συμμετέχει ο Γιώργος Νταλάρας καθώς και άλλοι καλλιτέχνες. Ο δίσκος θα είναι συμμετοχικός και όσον αφορά τους στιχουργούς, επιπλέον θα περιέχει ποιήματα. Είναι μια δική μου δουλειά με έντεχνα και παραδοσιακά στοιχεία, πιο σύγχρονα. Είναι αυτό το είδος που ακούμε σήμερα. (Δεν είναι ωραίο βέβαια να στενεύουμε και να περιορίζουμε τη μουσική χαρακτηρίζοντας την ως αυτό που ακούμε σήμερα, χθες ή αύριο. Συμβαίνει όμως γιατί δεν μπορούμε πάντα να ακούμε ένα είδος. Αλλάζουν τα ακούσματα, εξελισσόμαστε και μπαίνουμε στο ρεύμα της εποχής.)   

«Στο φως της Ακρόπολης», είναι ένα έργο, που αποτελεί σταθμό στην πορεία σας. Γιατί το ξεχωρίζετε;

Π.Τ. : Αυτό το έργο είναι η πρώτη μου δουλειά, η πρώτη θεματική, που μελοποίησα. Είναι και τα πρώτα μουσικά ακούσματα, που είχα δώσει στον Μάνο Χατζιδάκι. Ενορχηστρώθηκε από τον Ανδρέα Πυλαρινό, μαέστρο της συμφωνικής της ΕΡΤ τότε. Ο λόγος αναφερόταν στην αρχαία Ελλάδα και γενικά τις πανανθρώπινες αξίες. Ήθελα να δώσω ένα τέτοιο κλίμα. Πήγε πάρα πολύ καλά. Παρουσιάστηκε σε πολλές εκδηλώσεις όπως  στην τελετή εγκαινίων του «Ελευθέριος Βενιζέλος», επιπλέον στο Ηρώδειο, στα Μέγαρα Μουσικής καθώς και στο εξωτερικό. Ήταν η πρώτη μου θεματική πάνω σε ενότητα, η οποία ήταν και ολοκληρωμένη.

Έχουν ερμηνεύσει τα έργα σας εκτός από εσάς και άλλοι καλλιτέχνες. Τι θέλετε να έχει ένας καλλιτέχνης, μια φωνή, ώστε να τη θεωρείτε άξια να τα ερμηνεύσει;

Π.Τ. : Δε χρειάζεται να έχει ιδιαίτερη φωνή. Απλώς να αγαπάει το τραγούδι, τη μουσική, να βγαίνει μια αλήθεια από μέσα του. Υπάρχουν ας πούμε φωνές, που δεν είναι καλλίφωνες, αλλά σου βγάζουν κάτι.  Μακάρι να συνυπήρχαν η καλλιφωνία και η αλήθεια ψυχής. Καλή φωνή για μένα είναι αυτή που μπορεί και ερμηνεύει εκάστοτε το λόγο, τον στίχο ή την ποίηση, με όλη την αλήθεια που μπορεί να έχει ο καλλιτέχνης. 

Τι είναι ένα τραγούδι για εσάς;

Π.Τ. : Είναι το οξυγόνο μου. Νομίζω ότι δε θα μπορούσα να αντέξω χωρίς αυτό. Αυτό όσον αφορά εμένα. Γενικά όμως το τραγούδι είναι πολύ σημαντικό για την επικοινωνία μας. Η ψυχή με το τραγούδι, είτε η ίδια το τραγουδάει είτε το εισπράττει ακούγοντας το, νιώθει μια ανάταση. Συνεπάγεται ότι είναι μέρος της ζωής μας και ένα στοιχείο, που νομίζω ότι χωρίς αυτό δε θα μπορούσαμε να είμαστε τόσο καλά. Το τραγούδι μπορεί να παίξει ένα σημαντικό ρόλο και αυτό παρατηρείται και ιστορικά. Έχει δράσει σαν  πνευματική ανάταση, σαν διασκέδαση και πολύ περισσότερο και σε πολέμους, όπως με τη Βέμπω. Βλέπε και τον Στέλιο Καζαντζίδη, που αναφέραμε. Τώρα μπορεί να έχει απομυθοποιηθεί η ξενιτιά, καθώς σε λίγες ώρες είσαι παντού. Τότε έφευγες και δεν γυρνούσες πίσω. Το τραγούδι συντροφεύει, στηρίζει την ψυχολογία, βοηθάει τον καθένα μας σε δύσκολες στιγμές και εντείνει τη χαρά μας. Είναι ένα εργαλείο, παράλληλος της κάθε εποχής, από το οποίο αντλούμε δύναμη και προχωράμε. Μπορεί να ερωτευτείς με ένα τραγούδι, να είσαι ερωτευμένος και να κλαις γιατί θυμάσαι την αγάπη σου. Το τραγούδι είναι ένας αγώνας έξω στις πλατείες, όπου αγωνίζεσαι για κάποια πιστεύω σου. Από το Βυζάντιο και μέχρι σήμερα παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο, όπως είπα. Είναι ανάλογα με τις εποχές. Τώρα πιστεύω ότι παίζει ένα λιγότερο έντονο ρόλο αλλά είναι εκεί έτοιμο κάθε φορά να είναι  μαζί μας και να πολεμήσει μαζί μας.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι παρ’ όλο που είναι μια δυνατή εποχή αυτή που διανύουμε για να γραφτούν ωραία πράγματα, τα καλά τραγούδια είναι λίγα…

Π.Τ. : Πάντοτε γράφονται καλά κομμάτια. Βέβαια την εποχή του ’60 ήταν διαφορετικά. Οι δημιουργοί, που προαναφέραμε, με όλο αυτό το πλούσιο ελληνικό τραγούδι,  συν κι άλλοι  - να πάμε στον Μάρκο, τον Τσιτσάνη  και είναι ακόμα πάρα πολλοί-  κατέθεσαν και διαμόρφωσαν μια άλλη μουσική πραγματικότητα στην Ελλάδα. Εκείνη η εποχή γέννησε ένα πολύ σπουδαίο τραγούδι. Βεβαίως και σήμερα γράφονται τραγούδια αλλά θεωρώ ότι τότε η Ελλάδα ήταν σε μια τέτοια ιστορική φάση, που ξεκινούσε να φωτίζει. Τώρα είμαστε ας πούμε προς το δείλι της ημέρας αυτής μιλώντας κοινωνικά  και αναφερόμενοι στην καταπάτηση αξιών. Αλλά έτσι γίνεται. Κύκλους κάνει ο καιρός. Θα έρθει πάλι ένας ήλιος το επόμενο διάστημα.

Τι πιστεύετε ότι μας έφτασε σε αυτό το δείλι;

Π.Τ. : Ξέρετε ο νεοπολουτιμός δε μας κάνει πολύ καλό στο μυαλό. Μόνο στην κοιλιά μας και στη διασκέδαση. Θέλουμε λίγο τη φτώχεια για να πατήσουμε πιο πνευματικά και γερά στα πόδια μας. Κάπου τα τελευταία χρόνια το χαλάσαμε το παιχνιδάκι με την έντονη παρουσία του (νεοπλουτισμού). Έπρεπε επιπλέον αυτοί, που οδηγάνε το καράβι, να είναι πολύ καλύτεροι από αυτό που είναι, γιατί το πλήρωμα είναι εκεί και τους εμπιστεύεται το τιμόνι. Βεβαίως και έχουμε ευθύνη, γιατί εμείς τους επιλέγουμε, αλλά αυτοί έχουν τη μεγαλύτερη. Αυτός που θα δηλώσει αρχηγός πρέπει να έχει και τα κότσια να το εννοεί, να ξέρει τι σημαίνει η θέση του και να αναλάβει τις ευθύνες.

Μιλήσατε για την κατάσταση που επικρατεί στην εποχή μας. Θεωρείτε ότι ένας καλλιτέχνης πρέπει να δηλώνει άποψη για τα κοινωνικοπολιτικά θέματα;

Π.Τ. : Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να είναι ενεργοί πολίτες και να έχουν άποψη. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ανέβουμε λίγο ψηλότερα, που λέει και ο ποιητής. Ζούμε στην ίδια κοινωνία. Όταν κάτι πάει καλά στο γείτονα μου ή παραδίπλα, θα κερδίσω κι εγώ. Όταν πάει στραβά, θα χάσω. Απλά είναι τα πράγματα.  

Λίγο και αυτός ο διαχωρισμός σε διάφορα καθημερινά  πράγματα π.χ. στη μουσική (ροκάδες, σκυλάδες, έντεχνοι κλπ.) και στον αθλητισμό (ολυμπιακοί, παναθηναικοί κλπ) δεν  χαλάει λίγο την κατάσταση, κάνοντας μας να αδιαφορούμε για τα σημαντικά;

Π.Τ. : Πάντα υπήρχε αυτός ο διαχωρισμός, αυτό το μαμούνι. Χωρίζουμε πράγματα, λέμε γιατί εγώ είμαι καλύτερος και εσύ χειρότερος. Φτάνει να υπάρχει μια άμυλα, διότι αλλιώς ακυρώνουμε αυτό που υπηρετούμε, δηλαδή τον πολιτισμό.

Ποια η άποψη σας στο να βάζουμε ταμπέλες στη μουσική;

Π.Τ. : Οι ταμπέλες είναι ενοχλητικές αλλά είναι και αναγκαίες κάποιες φορές. Πραγματικά υπάρχουν πολλά είδη μουσικής. Γενικότερα η μουσική είναι μία αλλά τα ακούσματα πολλά. Είναι άλλο να βρεθούμε στην άλλη άκρη της γης και να ακούσουμε έναν άλλον ήχο. Η μουσική είναι τα βιώματα των ανθρώπων και η παράδοση τους. Μπορεί να διαβάζουμε όλοι το ίδιο πεντάγραμμο και η μουσική να είναι μία γλώσσα, αλλά παράλληλα διαφέρει. Άλλο ήχο θα ακούσεις στη Νέα Ορλεάνη άλλο στην Ελλάδα. Βέβαια βλέπω ότι σιγά σιγά μέσα από την παγκοσμιοποίηση  αρχίζουμε και μοιάζουμε έχοντας και την ευκαιρία να παρακολουθούμε από τα ηλεκτρονικά μέσα τα πάντα. Αυτό είναι και καλό και κακό. Φτάνει ο καθένας να έχει την δυνατότητα να κρατήσει το ωραίο. Εν πάση περιπτώσει είμαστε μια χώρα πανάρχαια με μεγάλες αξίες, που έχουμε φωτίσει τον κόσμο, και δεν μπορούμε παρά να σεβαστούμε κυρίως τη δική μας μουσική. Αγαπάμε όλες τις μουσικές του κόσμου και συμφωνώ με αυτό αλλά ας αρχίσουμε πρώτα από τη δική μας και μετά να πάμε αλλού. Με ενοχλεί το αντίθετο. Δεν καταλαβαίνω αυτή την αναποδιά.  

Δισκογραφικές εταιρίες και διακίνηση της μουσικής μέσω του διαδικτύου. Πείτε μας τη γνώμη σας;

Π.Τ. : Έχει αλλάξει το σκηνικό. Δεν υπάρχουν πλέον δισκογραφικές. Υπήρξαν εμπορικές εταιρίες. Δεν πουλάνε πια. Δεν πουλούσαν και πριν το διαδίκτυο πόσο μάλλον τώρα, όπου μπορούν να κατεβάσουν όλοι τραγούδια αφιλοκερδώς. Εδώ λείπει μια κουλτούρα από την Ελλάδα, γιατί έτσι κάνουμε κακό στο τραγούδι. Στη Γαλλία για παράδειγμα μπαίνουν στο διαδίκτυο και παίρνουν ένα δίσκο αφήνοντας ας πούμε πέντε ευρώ. Μακάρι να γίνει και εδώ, να γίνει συνείδηση και να λειτουργούμε έτσι, γιατί αν εγώ δεν συγκεντρώσω ένα ποσό, δεν μπορώ να μπω στο studio να κάνω άλλη δουλειά. Αυτό ισχύει για όλους τους μουσικούς. Άρα δε θα φτάσει στον κόσμο κάτι καινούριο. Πρέπει και εμείς να έχουμε τη δυνατότητα να παράγουμε, γιατί το αγαπάμε. Δεν το κάνουμε για τα χρήματα και πιστέψτε με το έχω πληρώσει πολύ ακριβά αυτό το χόμπυ μου. Το λέω χόμπυ και όχι δουλειά παρ’ όλο που κατάφερα να ζω από αυτό προσπαθώντας δέκα φορές και όχι μία. Παίρνει πολύ χρόνο αυτή η ασχολία και δεν σταματάει να θέλει. Είναι  να ασχοληθείς με τα όργανα, να σου έρθει μια έμπνευση, να γράψεις μια σύνθεση, ακόμα και να οργανωθείς. Προσπαθούμε με πολλούς τρόπους να κρατήσουμε αυτό το όνειρο και το τραγούδι ψηλά. Ελπίζω ότι θα έρθουν καλύτερες εποχές, όπου οι εταιρίες θα επανέλθουν και θα στηρίξουν με άλλους  τρόπους το τραγούδι μέσα από το διαδίκτυο. Αν γίνει αυτό, θα σημαίνει ότι θα έχουμε καλύτερη παραγωγή προς τα έξω. Το διαδίκτυο μπορεί να είναι ακόμα σε σύγχυση γιατί είναι ένα νέο παιδί στην κοινωνία μας αλλά είναι ένας χώρος που δίνει βήμα σε πολλούς ανθρώπους. Θα περάσει το στάδιο της σύγχυσης και θα ξεκαθαρίσουν πολλά πράγματα. Σίγουρα η πολυφωνία κάνει καλό. Σε οτιδήποτε στη ζωή μας.  

Δε φταίνε όμως και οι ίδιες οι δισκογραφικές για όλο αυτό;

Π.Τ. : Από ένα σημείο και μετά είναι θύματα του διαδικτύου. Είναι όμως και του εαυτού τους, καθώς  στο παρελθόν έκαναν πολλά λάθη. Αυτό το έχω ακούσει από πολλούς συνθέτες, που τότε έδρασαν και έβγαλαν πολύ μεγάλο έργο. Στη συνέχεια οι δισκογραφικές τους κατακερμάτισαν, καθώς δεν ήθελαν ολόκληρες θεματικές ή έναν συνθέτη ή ποιητή να παρουσιάσει ένα ενιαίο έργο με σαφήνεια και ένα ηχηρό μήνυμα για τον κόσμο. Ήθελαν απλώς να πουλήσουν. Έτσι αποδυνάμωσαν τους δημιουργούς, με αποτέλεσμα να παγιδευτούν και αυτοί στην πορεία σε ονόματα τραγουδιστικά μόνο, που φόρεσαν  το μανδύα της φίρμας και έκαναν το παιχνίδι τους εναντίον αυτών που τους έστησαν. Πολλά μπορούν να ειπωθούν γύρω από αυτό το θέμα.

Θα εμφανιστείτε στο Ρυθμό Stage στις 7 Απριλίου. Πείτε μας γι αυτή την παράσταση.

Π.Τ. : Αυτό το διάστημα κάνουμε εμφανίσεις με βάση την κυκλοφορία του δίσκου, «τα λαϊκότροπα». Το έχουμε ήδη παρουσιάσει στο πολιτισμικό πολυχώρο «Γαλαξία» της Νέας Σμύρνης με την ορχήστρα του Μίκη. Πήγε πάρα πολύ καλά. Στις 7 Απριλίου θα μεταφέρουμε αυτή την παράσταση στο Ρυθμός Stage, μια σπουδαία μουσική σκηνή. Θα είναι μαζί μας και  ο Γρηγόρης Βαλτινός για να τραγουδήσει Μίκη Θεοδωράκη και Μάνο Χατζιδάκι. Η ιδέα βασίζεται κυρίως στο δίσκο αλλά έχω μαζί μου και εννέα μούσες. Αυτή η ομάδα θα τραγουδάει στο δεύτερο πρόγραμμα τα ερωτικά τραγούδια του Μίκη και του Μάνου και αφηγείται πράγματα, που έχουν ειπωθεί μεταξύ τους. Είναι μεγάλη παράσταση αλλά δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς… Οι Μούσες ήταν εννέα! Είναι νέα παιδιά με πολύ μεγάλη χαρά. Θεωρώ ότι δημιουργία δεν είναι μόνο να γράφεις μουσική αλλά να μπορείς να δώσεις βήμα σε νέους ανθρώπους, που αξίζουν. Επίσης να σας πω ότι την πρώτη Μαΐου θα παρουσιάσουμε στον Ρυθμό Stage ένα αφιέρωμα στην ποίηση του Αλέκου Παναγούλη.

• Γιώργος Περού (Κεφαλλωνίτης)
• Κώστας Μακεδόνας